true

ویژه های خبری

true
    امروز سه شنبه ۶ آذر ۱۴۰۳

دشتستان بزرگ-عباس مرشدی: پسماندها به طور مستقیم با تغییرات آب و هوایی در ارتباط هستند. طبق نظر بیشتر دانشمندان جهان، تغییرات آب و هوایی تهدیدی جدی برای جامعه به شمار می رود؛ زیرا تأثیر زیادی بر سلامت انسان ها دارد، از جمله افزایش سکتۀ مغزی، مشکلات تنفسی، قلبی و عروقی (۶). بنابراین پسماند نیازمند سامان دهی و مدیریت است. IMG_20170705_105723 در گذشته، به دلیل جمعیت کم و فقدان ترکیبات غذایی و نیز زمین های قابل دسترسی، مدیریت پسماند با مشکلات قابل توجهی روبرو نبوده؛ ولی امروزه با رشد سریع جمعیت، تغییر الگوی مصرف خانوارها، تغییر در کمیت و کیفیت پسماندها، هزینه های زیاد و کاهش زمین برای دفن پسماندها (۸). توجه به پیشگیری از تولید پسماندها و به حداقل رساندن آنها در مبدأ در قالب روشیبا بالاترین ارجحیت در نظام مدیریت (۱۰ و ۱۵) و ساده ترین و مؤثرترین راه برای مقابله با پسماند (۹) ضرورت یافته است. پیشگیری از تولید پسماند مجموعه اقداماتی با هدف کاستن از مقدار و خطرات پسماند است که از لحاظ کمّی به کاهش مقدار پسماند و از لحاظ کیفی به کاهش آلودگی و مواد زیان آور در پسماند می انجامد (۱۴). رشد شهرنشینی و مهاجرت از روستا به شهرها و از شهرها به کلان شهرهای کشور باعث استفاده از روش های مدرن مدیریت مواد راید جامد گردید. بکارگیری چنین روش هایی نیاز به استفاده از فناوری های نوین، تجهیزات و امکانات جدید دارد. همچنین برنامه ریزی در نحوه بکارگیری شیوه های مختلف و نوع خاص تجهیزات موردنیاز هر شیوه، از ملزومات مدیریت مواد زاید جامد می باشد. از زمان استفاده از این فناوری ها تاکنون، اهداف سیستم های مدیریت مواد زاید جامدشهری توسعه یافته اند و تنها فناوری های متناسب با شرایط اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و فرهنگی، روند تکاملی را طی کرده اند. به عبارت دیگر، برنامه ها و سیاست هایی تداوم یافته اند که علاوه بر قابلیت عملیاتی شدن، توجیه اقتصادی نیز داشته اند. نتایج مطالعات شریفی و همکاران (۱۳۹۴) در بررسی وضعیت پسماندهای صنعتی شهرستان ساوجبلاغ نشان داد که صنایع غذایی بیشترین و خدماتی کمترین میزان پسماندهای صنعتی را تولید نموده و مدیریت این پسماندها فقط در محل واحد به صورت اصولی مدیریت شده و در مرحله انتقال به مراکز مجاز و محل های دفن مدیریت صحیحی صورت نمی گیرد با مدیریت پسماندها این واحد میتوان برنامه ریزی و تصمیم گیری دقیق در حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار منطقه داشته باشیم. نتایج مطالعات نیکنام و ذوالفقاری (۱۳۹۴) در بررسی ارزیابی و مدیریت پسماندهای شهرک صنعتی دهدشت نشان داد که ۱۰۰درصد پسماندها جامد، ۵درصد پسماندها دارای جایگاه اختصاصی نگهداری، ۷۰ درصد پسماندها بیشتر از یک ماه در محل نگهداری می شود، ۵ درصد پسماندها تصفیه می شود و ۱۰۰ درصد پسماندها جزء پسماندهای عادی می باشند. نتایج مطالعات خانلرتبار و شکری (۱۳۹۴) در بررسی پتانسیل آگاهی و عملکرد شهروندان در خصوص بازیافت و تفکیک زباله از مبدأ بابلسر نمایانگر سطح مطلوب آگاهی و مشارکت پذیری شهروندان بابلسری می باشد البته این سطح مطلوب آگاهی و مشارکت پذیری در نقاط گوناگون شهر همگون نمی باشد و در نقاط پایین شهر و کمتر برخوردار نیاز به آموزش و فرهنگ سازی می باشد. نتایج مطالعات سمایی و همکاران (۱۳۹۳) بررسی میزان آگاهی، نگرش و عملکرد مردم در زمینه مدیریت مواد زاید جامد در شهر قائمیه نشان داد که اجرای موفق سیستم مدیریت پسماند در سطح شهر قائمیه نیازمند ارتقا سطح آگاهی و عملکرد عموم و ارتباط نزدیک سازمان های مجری با شهروندان می باشد و با توجه به سطح آگاهی بدست آمده از نتایج تحقیق پیشنهاد می گردد که مجموعه های آموزشی مشتمل بر آشنایی و آموزش افراد مختلف تدوین داده شود و یا با پمفلتها و بنرهای آموزشی که باخلاقیت طراحی شده و برای همه سنین و اقشار جامعه از جمله باسواد و بی سواد قابل درک باشد استفاده گردد و در این زمینه شهرداری نیز باید همکاری لازم را انجام دهد. نتایج مطالعات اصغری و همکاران (۱۳۹۲) در بررسی میزان آگاهی شهروندان تبریزی در خصوص بازیافت زباله نشان داد که درصد کمی از افراد به قابلیت بازیافت بودن عمده مواد زاید تولیدی در منازل واقف هستند که این امر نیازمند اندیشیدن تدابیری برای افزایش آگاهی افراد می باشد. با توجه به اینکه مشکلات زیادی در خصوص مواد زاید در مناطق با سطح درآمد کمتر مطرح می باشد بنابراین باید با بررسی تمامی جوانب، در برطرف کردن مشکلات موجود تلاش کرد. از آنجایی که موفقیت طولانی مدت برنامه بازیافت در صورتی عملی خواهد بود که دلایل لزوم مشارکت توسط عموم مردم درک و پذیرفته شود، لذا لازم خواهد بود سطح دانش آگاهی شهروندان نسبت به دلایل زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی بازیافت زباله افزایش یابد. در تحقیقی با عنوان دانش، نگرش و رفتار دانشجویان دانشگاه راجستان، جیپور هند، در خصوص مدیریت پسماند، بدین نتیجه رسیدند که بین دانشجویان و رفتار آنها در زم   ینه مدیریت پسماند ارتباط مثبت و معنی داری وجود دارد (۱۵). در تحقیق با عنوان مدیریت پسماند و رفتار بازیافت خانوارهای کره ای این گونه نتیجه گیری کردند که سن و درآمد ارتباط مستقیم و معنادار در سطح یک درصد با رفتارهای بازیافت و جداسازی پسماندها دارند، همچنین با توجه به نتایج بدست آمده از تحلیل رگرسیون چندگانه، سن و درآمد از عوامل مؤثر بر رفتارهای بازیافت و مدیریت پسماندهای خانگی در کشور کره شناخته شدند (۱۲). هدف از این پژوهش بررسی حقوقی مدیریت پسماند می باشد. مواد و روش روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی و از نوع اسنادی-کتابخانه ای می باشد که در آن به بررسی مدیریت پسماند از منظر حقوقی پرداخته شده است. جمع آوری آمار و اطلاعات از طریق مطالعه کتابخانه ای که شامل بررسی مدارک و اسناد طرح های انجام گرفته موجود در کتابخانه های مراکز دانشگاهی و سازمان حفاظت از محیط زیست می باشد، صورت گرفته است. نتایج پسماند به مواد جامد، مایع و گاز (غیر از فاضلاب) گفته می شود که بطور مستقیم یا غیرمستقیم حاصل از فعالیت انسان بوده و از نظر تولید کننده زائد تلقی می شود، پسماند می گویند. پسماندها به ۵ گروه تقسیم می شوند: ۱- پسماندهای عادی: به کلیه پسماندها گفته می شود که به صورت معمول از فعالیت های روزمره انسانها در شهرها، روستاها و خارج از آنها تولید می شود، همانند زباله های خانگی و نخاله های ساختمانی. پسماندهایی از قبیل زباله های خانگی و نخاله های ساختمانی که به صورت معمول از فعالیت های روزمره انسانها در محدوده شهرها تولید می شوند و براساس قانون، مدیریت اجرایی آنها بر عهده شهرداریها قرار دارد، پسماندهای شهری می گویند. ۲- پسماندهای پزشکی (بیمارستانی): به کلیه پسماندهای عفونی و زیان آور ناشی از بیمارستان ها، مراکز بهداشتی، درمانی آزمایشگاه هی تشخیص طبی و سایر مراکز مشابه گفته می شود. سایر پسماندهای خطرناک بیمارستانی از شمول این تعریف خارج است. ۳- پسماندهای ویژه: به کلیه پسماندهایی گفته می شود که به دلیل بالا بودن حداقل یکی از خواص خطرناک همانند سمیّت، بیماری زایی، قابلیت انفجار یا اشتعال، خورندگی و مشابه آن به مراقبت ویژه نیاز داشته باشد و آن دسته از پسماندهای عادی، صنعتی و کشاورزی که نیاز به مدیریت خاص دارند، جزء پسماندهای ویژه محسوب می شوند. ۴- پسماندهای کشاورزی: به پسماندهای ناشی از فعالیت های تولیدی در بخش کشاورزی گفته می شود از قبیل فضولات، لاشه حیوانات (دام، طیور و آبزیان) محصولات کشاورزی فاسد یا غیرقابل مصرف. ۵- پسماندهای صنعتی: به کلیه پسماندهای ناشی از فعالیت های صنعتی و معدنی و پسماندهای پالایشگاهی صنایع گاز، نفت و پتروشیمی و نیروگاهی و امثال آن گفته می شود همانند براده ها، سرریزها و لجن های صنعتی. مدیریت پسماندهای صنعتی در کشور ما به دلیل نبود متولی خاص اجرایی، قوانین و معیارهای مدون کنترل کننده و ارگان نظارتی کارآمد، از جایگاه مناسبی برخوردار نبوده و در بیشتر موارد حتّی آمار درستی از میزان تولید این مواد در دسترس نیست؛ از این رو پیش از هرگونه برنامه ریزی در خصوص این مواد بایستی ویژگی های کمّی و کیفی آنها شناخته شود (عبدلی،۱۳۸۰). جابجایی و دفع نامناسب مواد زاید صنعتی که بخشی از آن نیز مواد زاید خطرناک است، مشکلات زیادی را برای انسان و محیط زیست ایجاد می نماید؛ درنتیجه کنترل مؤثر و اعمال یک مدیریت منابع از اهمیت خاصی برخوردار است (سالوت و همکاران، ۲۰۰۰). مدیریت اجرایی پسماند: شخصیت حقیقی یا حقوقی است که مسئول برنامه ریزی، ساماندهی، مراقبت و عملیات اجرایی مربوط به تولید، جمع آوری، ذخیره سازی، حمل و نقل، بازیافت، پردازش و دفع پسماندها و همچنین آموزش و اطلاع رسانی در این زمینه می باشد. ۱- دفع: کلیه روش های از بین بردن یا کاهش خطرات ناشی از پسماندها از قبیل بازیافت، دفن بهداشتی، زباله سوزی ۲- پردازش: کلیه فرآیندهای مکانیکی، شیمیایی و بیولوژیکی که منجر به تسهیل در عملیات دفع گردد  

دیدگاه ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


ajax-loader