دشتستان بزرگ- سیده فاطمه موسوی*: مطلب امروزم را با ده سؤال شروع میکنم؛ لطفا قبل از خواندن این مطلب، با توجه به سن فرزندتان، به این سوالات پاسخ دهید:
۱. آیا هنوز هنگام کارهای شخصی فرزندتان ( شامل لباس پوشیدن، دستشویی رفتن، حمام کردن و…) کنارش هستید یا شما آن ها را انجام می دهید؟
۲. آیا اگر فرزندتان با کسی بحث یا دعوایش شود، شما حتما عکس العمل نشان می دهید و دخالت میکنید؟
۳. آیا برای بیرون رفتن، خرید لباس، انتخاب دوست، انتخاب خوراکی و…. نظر خودتان رو به فرزندتان تحمیل میکنید؟
۴. آیا فرزندتان نمی تواند به تنهایی مسافت های کوتاه مثل رفتن به سوپرمارکت، بازی با دوستان و… را طی کند؟
۵. آیا به فرزندتان اجازه نمی دهید در اتاق خودش تنها بخوابد یا برای مدت کوتاه چند ساعته تنها در خانه بماند؟
۶. آیا تمام کارهای فرزندتان باید تحت کنترل شما باشد؟
۷. آیا برای معلم و مربی فرزند خود تعیین تکلیف میکنید که چه چیزی و چگونه با فرزندتان کار کند؟
۸. آیا تکالیف مدرسه آن ها را انجام می دهید؟
۹. آیا مسئولیت های او مانند جمع کردن وسایل، تمیز کردن اتاق و… را شما انجام می دهید؟
۱۰. آیا مانع از این می شوید که در بازی ها، کارهای شخصی، روابط و… فرزندتان شکست را تجربه کند؟
اگر پاسختان به سوالات بالا مثبت است، شما ویژگی های یک والد هلیکوپتری را دارا هستید!
عبارت پدر و مادر هلیکوپتری در سال ۱۹۶۹ در کتاب «بین پدر و مادر و نوجوان» توسط دکتر هیم گینوت ظاهر شد این اصطلاح به فرهنگ لغت در سال ۲۰۱۱ وارد شده است.
این والدین بیش از حد از فرزندان خود مراقبت میکنند، همیشه در دسترس بچه ها هستند، به فرزندان حق انتخاب و تصمیم گیری نمی دهند، تمام مسئولیت های کودک خود را بر عهده میگیرند و اغلب با این توجیه که «فرزند من کودک است و توانایی انجام این کار را ندارد»، حتی کارهای شخصی او را نیز انجام می دهند!
در دوران نوجوانی نیز مانع استقلال طلبی فرزند نوجوان خود شده و در انتخاب دوست، رشته تحصیلی و … فرزندان نظر خود را اعمال می‌کنند. به فرزندشان اجازه اشتباه کردن و یادگیری از طریق تجربه را نمی دهند.
علت رفتارهای این والدین اغلب می تواند یکی از موارد زیر باشد:
✓با خود آن ها نیز اینگونه رفتار شده است.
✓ اضطراب بالایی دارند و به شدت نگران عوارض شکست فرزندانشان هستند.
✓ تحت تأثیر محیط و رفتار سایرین قرار دارند و با دیدن رفتار سایر والدین نسبت به فرزند خود احساس گناه می کنند.
✓سبک فرزندپروری مستبدانه داشته و کمال گرا هستند.
حاصل رفتار این والدین، فرزندانی است با عزت نفس و اعتماد به نفس پایین، بسیار وابسته و پرخاشگر که توانایی برقراری ارتباط سالم با دیگران را ندارند. این کودکان حتی در بزرگسالی و انتخاب شغل و همسر نیز همچنان وابسته به والدین خود و یا فرد دیگری می شوند که با او وارد رابطه شده اند و انتظار دارند همیشه یک نفر حامی برایشان وجود داشته باشد. این افراد دنیا را مکانی ناایمن دانسته و خود را به شدت آسیب پذیر می دانند. توانایی حل مسائل و مشکلات زندگی را ندارند و احتمال ابتلای آنان به اختلالات افسردگی و اضطرابی بسیار بیشتر از سایرین است. این کودکان حتی در بزرگسالی نیز هوش هیجانی بسیار پایینی دارند و رفتارهای نابالغ و هیجانی بالایی از خود نشان می دهند.
اگر شما هم یک والد هلیکوپتری هستید همین حالا دست از حمایت بیش از حد خود از فرزندتان بردارید، به او حق انتخاب و تصمیم گیری بدهید و برای حل مشکلات اضطرابی خود به یک روانشناس مراجعه نمایید.
این را باور داشته باشید که انسان تنها در سختی هاست که می تواند رشد کند و به موفقیت، خوشبختی و کمال برسد.

*روانشناس بالینی کودک و نوجوان
رزرو نوبت: ۰۹۳۷۰۱۷۳۴۳۸